เจ้าอนุวงศ์ เป็นกบฎหรือเป็นวีรบุรุษ ?
เจ้าอนุวงศ์เป็นใคร ?
เจ้าอนุวงศ์ หรือ พระเจ้าไชยเชษฐาธิราช ที่ 5 นับเป็นกษัตริย์ลาวองค์สุดท้ายแห่งเวียงจันทน์ ซึ่งเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับพระองค์กับไทยคือ “กบฎเจ้าอนุวงศ์” อันเกิดขึ้นมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สยามเรียกว่า “กบฎ” แต่คนลาวยกย่องให้พระองค์เป็น “วีระบุรุษเจ้าอนุวงศ์” เพราะพระองค์ได้ทรงลุกขึ้นมาปลดแอกการปกครองจากสยามนั่นเอง ผลพวงจาก สงครามครั้งนี้ซึ่งเจ้าอนุวงศ์พ่ายแพ้ ทำให้เวียงจันทน์ถูกกองทัพสยามเผาทำลายจนสิ้น ผู้คนถูกกวาดต้อนให้มาตั้งบ้านเรือนในเมืองต่างๆ ของสยาม จนปัจจุบันประชากรของลาวซึ่งมีอยู่อย่างเบาบางก็นับเป็นผลพวงจากเหตุการณ์นี้ด้วย
นักประวัติศาสตร์เชื่อว่าลาวตั้งถิ่นฐานมาก่อนสุโขทัย โดยปรากฎชื่อแคว้นแรกๆ ในประวัติศาสตร์คือ แคว้นศรีโคตบูรณ์ ซึ่งเป็นบริเวณครอบคลุมภาคอีสานเหนือของไทย ในปัจจุบันจนถึงถึงอุบลราชธานี ไปจนถึงเวียงจันน์ แต่ต่อมาก็เสื่อมอำนาจลง ในสมัยอยุธยา ส่วนอีกแคว้นหนึ่งคือแคว้นศรีสัตนาคนหุต มีศูนย์กลางคือเมืองหลวงพระบาง เชื่อว่าแคว้นนี้ได้รับการสนับสนุนจากอาณาจักขอม แต่สุดท้าย 2 แคว้นนี้ก็กลืนเป็นหนึ่งเดียวกันและกลายเป็นแคว้นล้านช้างในที่สุด โดยมีศูนย์กลางคือหลวงพระบาง ต่อมาในช่วงที่พม่าแผ่อิทธิพลมาทางด้านตะวันออกมากขึ้น จึงได้มีการย้ายราชธานีจากหลวงพระบางมาอยู่ที่นครเวียงจันทน์ มีการปกครอง สืบต่อ กันมาโดยกษัตริย์หลายๆ พระองค์จนในที่สุดเกิดการแย่งชิงอำนาจกันเอง จนทำให้อาณาจักรล้านช้างแตกสลายลงในที่สุด และในที่สุด ก็เสียเอกราชให้กับอาณาจักรสยามในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ฝ่ายสยามจึงกวาดต้อนทรัพย์สิน ผู้คน ขุนนาง เชื้อพระวงศ์ลงมายังกรุงธนบุรี สยามตีจำปาศักดิ์ และเวียงจันทน์ได้ แต่สำหรับหลวงพระบาง ยอมตกเป็นประเทศราชของสยามแต่โดยดี
แผนที่ประเทศไทยในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
อนุสาวรีย์เจ้าอนุวงศ์
เนื้อหาโดยย่อมีดังนี้ ในสมัยรัชกาลที่ 2 ทรงโปรดแต่งตั้งให้เจ้าอนุวงศ์ไปปกครองเมืองเวียงจันทร์
(เจ้าอนุวงศ์เป็นเชื้อพระวงศ์ของลาวและถูกจับมาเป็นตัวประกันของสยาม ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1) ต่อมาเจ้าอนุวงศ์ มาถวายพระเพลิงพระบรมศพรัชกาลที่ 2 และได้ทูลต่อรัชกาลที่3 ขอแบ่งชาวเวียงจันทน์เมื่อครั้งถูกกวาดต้อนลงมา ยังไทยครั้งสงครามสมัยกรุงธนบุรี ซึ่งรัชกาลที่ 3 ทรงไม่อณุญาต เจ้าอนุวงศ์รู้สึกอัปยศ เมื่อ
กลับไปยังเมืองแล้วก็คิดแผนกบฏต่อไทย เวลานั้นสยามมีศึกหลายด้านทั้งกับพม่า ญวน และอังกฤษ เจ้าอนุวงศ์จึงหันไปเข้ากับญวนและหวังจะรบกับสยาม ขณะนั้น มีข่าวลือว่าอังกฤษจะนำเรือรบมายึดกรุงเทพฯ เจ้าอนุวงศ์เห็นเป็นโอกาส จึงยกกองทัพมายึดหัวเมืองทางอิสาน แล้วเลยมาตีเมืองโคราช(ท้าวสุรนารีมีบทบาทในช่วงนี้) เจ้าอนุวงศ์ได้ข่าวว่าทัพจากกรุงเทพฯ ลงมาช่วยนครราชสีมา ก็นำทัพกลับไปยังเวียงจันทน์ รัชกาลที่ 3 แต่งทัพตามตีทัพเจ้าอนุวงศ์ไปจนถึงเวียงจันทร์ ฝ่ายเจ้าอนุวงศืหอบความพ่ายแพ้หนีไปอยู่กับญวน แต่ถูกจับตัวได้ ถูกส่งมายังกรุงเทพฯพร้อมครอบครัว ทัพสยามรื้อทำลายสถานที่สำคัญในเวียงจันทน์จนหมด และกวาดต้อนผู้คนมายังหัวเมืองชั้นใน รัชกาลที่ 3 ทรงตั้งพระยาที่จง รักภักดีไปปกครองหัวเมืองที่ขึ้นกับ เวียงจันทน์ โดยให้ขึ้นกับหลวงพระบางแทน ตั้งแต่นั้นลาวก็ขึ้นกับสยามเรื่อยมา จนกระทั่งตกเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส ฝ่ายครั้นเจ้าอนุวงศ์มาถึงกรุงเทพฯแล้ว รัชกาลที่ 3 ทรงให้ทำกรงขังเจ้าอนุวงศ์ และครอบครัวเป็นการประจาน ประชาชนไปดูและสาปแช่งทุกวัน เจ้าอนุวงศ์ถูกขังได้ 7-8 วันก็ป่วยตายในที่สุด
ขอบคุณข้อมูลจาก วิกิพีเดีย , หนังสือพิมพ์ มติชน , pantip.com และgoogle.com
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น